θα πρέπει να σταματήσουν να ενεργούν όπως αυτές»
Αρνο Πένζιας
Το Σύγχρονο Περιβάλλον της Τεχνοεπιστήμης
Η συνεχής ροή ερευνητικών κονδυλίων και η ανάγκη για συνεχείς επενδύσεις σε εξοπλισμούς ποδηγετούν τους εργαζόμενους στα ερευνητικά κέντρα και τα εκπαιδευτικά ιδρύματα (καθώς η ιεραρχική άνοδός τους εξαρτάται από το βαθμό συμμετοχής τους και συμμόρφωσής τους στους κανόνες της αγοράς της επιστημονικής παραγωγής) σε αδιάκριτη συνεχή παραγωγή ερευνητικών δημοσιεύσεων, των aποκαλούμενων «πέϊπερs» (που σημαίνει «χαρτιά», καθώς έχει αναπτυχθεί αφανής τέχνη πολλαπλασιασμού και επανακύκλωσής τους και, γι αυτό, κατανάλωση πολλών χαρτιών).
Τα «πέιπερς» αποκρυβόμενα ως κόρη οφθαλμού και υποκείμενα σ΄ όλες τις διεργασίες των καταναλωτικών «αγαθών», (απομιμήσεις, κ.λ.π,) τροφοδοτούν επιστημονικά περιοδικά και συνέδρια τα οποία αποτελούν τις αγορές, τα «σούπερμάρκετ», των επιστημονικών «αγαθών».
Τα ερευνητικά «αγαθά» αγοράζονται από τους τεχνοεπιστήμονες καταναλωτές των περιοδικών και των συνεδρίων (πληρώνοντας σημαντικές συνδρομές) και στη συνέχεια διαφημίζονται είτε από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, είτε με ειδικά φυλλάδια ή βίντεο και ημερίδες των εταιρειών εμπορίας προϊόντων για τα οποία αποφαίνονται θετικά τα πέϊπερς (τα οποία, συνήθως, έχουν χρηματοδοτηθεί από τις εμπλεκόμενες εταιρείες).
Οι Μεθοδεύσεις στην Τεχνοεπιστημονική Αγορά
Οι αγορές των ερευνητικών «αγαθών» υπόκεινται σ΄ όλες τις διεργασίες των αγορών των καταναλωτικών «αγαθών».
Για παράδειγμα, όπως το ίδιο προϊόν εμφανίζεται με ετικέτες διαφορετικών εταιριών τιμολογούμενο με διαφορετικές τιμές, έτσι μπορεί να συμβεί ή ίδια εργασία να ανοκοινωθεί σ ένα συνέδριο από έναν «πεϊπερογράφο» και σ΄ άλλο, μεταγενέστερο, συνέδριο από άλλον «πεϊπερογράφο», ή ίδια πειραματική εργασία να ανακοινωθεί από τον ίδιο «πεϊπερογράφο» σε διαφορετικά συνέδρια με διαφορετικούς τίτλους και διαφορετικά πειραματικά αποτελέσματα σε κάθε συνέδριο και αυτά διαφορετικά από προγενέστερη δημοσίευση της ίδιας εργασίας σε επιστημονικό περιοδικό υπό άλλη σύνθεση «πεϊπερογράφων», κ.ο.κ.
Όπως, για παράδειγμα, εξαφανίζονται από την αγορά φθηνά, ευρείας κατανάλωσης και αποτελεσματικά φάρμακα για τη διασφάλιση της κυκλοφορίας επικερδέστερων παρασκευασμάτων, ή θάβονται στις χωματερές τρόφιμα στο βωμό του κέρδους, με τον ίδιο τρόπο μπορεί να «θαφτούν» επιστημονικές εργασίες.
Και, όπως προϊόντα «made in Kampoze» λανσάρονται στις πασαρέλες των «σούπερμάρκετ» των «ανεπτυγμένων» χωρών με την ετικέτα «επώνυμων» οίκων, έτσι και εργασίες οι οποίες απορρίπτονται θεωρούμενες αμελητέες, μπορεί να εγκριθούν αν σ΄ αυτές προστεθεί βιβλιογραφική αναφορά σε εργασίες «επώνυμου» κριτή, ή και να αναγορευτούν ως σημαντική τομή στην εξέλιξη της επιστήμης, κ.λ.π., αν είναι «επώνυμοι» οι «πεϊπερογράφοι» ή συμπεριληφθούν οι «επώνυμοι» μεταξύ των «πεϊπερογράφων».
Και, όπως η τιμή σημαντικών φαρμάκων διαφέρει από χώρα σε χώρα και καθορίζεται, καταπατώντας διεθνείς νόμους και κανονισμούς, ιδιαίτερα δυσπρόσιτη για τη μυστηριωδώς αποδεκατιζόμενη από ασθένειες, πείνα και εμφύλιες συρράξεις Αφρική, την άλλοτε τροφό και πλέον εύρωστη και φιλειρηνική περιοχή του πλανήτη, έτσι, για παράδειγμα, μπορεί διδακτορική ή άλλη ερευνητική εργασία να εγκριθεί πάραυτα εις ανταμοιβή υπακοής ή άλλων προσφερόμενων υπηρεσιών, ενώ η έγκριση άλλης εργασίας να καθυστερεί επί έτη, κατ'ά συρροή παραβάσεων νόμων και κανονισμών, αν ο συντάκτης της εργασίας έχει επιλέξει να είναι άστεγος συντεχνιακής ή κομματικής στέγης και να μην αντιδικεί.
Χαρακτηριστικά του κλίματος και των μεθοδεύσεων στο «σούπερμάρκετ» των ερευνών είναι τα ειρωνικά σχόλια άρθρων στο περιοδικό Science και στους Times της Νέας Υόρκης με τίτλο: «Να είναι Yb ή να μην είναι; Ιδού το Ερώτημα.΄» και « Οι φυσικοί αναζητούν το Υ των πραγμάτων» σχετικά με τις ίντριγκες και τις μηχανορραφίες στις ομάδες έρευνας υπεραγώγιμων υλικών, οι οποίες έγιναν ευρύτερα γνωστές από το βιβλίο «Η Ρήξη - Η κούρσα της Υπεραγωγιμότητας».
Το Σκλαβοπάζαρο των Εγκεφάλων και η Βία των Τεχνοκρατών
Στην υπεραγορά των ερευνών, όπως και στις άλλες υπεραγορές, διακινείται εργατικό δυναμικό το οποίο όμως, σ αντίθεση με τους άλλους μισθωτούς, δελεαζόμενο μέσω υποτροφιών, διακρίσεων και ειδικών παροχών, χάνει την αίσθηση του εργαζόμενου μισθωτού, θεωρεί εαυτόν «εκλεκτό» και υπεράνω αγορών, έως ότου έρθει η στιγμή που η αγορά απαιτεί ο εκλεκτός να χρησιμοποιηθεί για αντιδεοντολογική εφαρμογή ή να αντικατασταθεί.
Και ο «εκλεκτός» σπανίως αποχωρεί, καθώς έχει επί χρόνια εκπαιδευτεί στα «ιδρύματα του ανώτατου πνεύματος» στο πνεύμα της συμμόρφωσης και του ανταγωνισμού και έχει ήδη εθιστεί στην ετικέτα του εκλεκτού. Και παραβλέπει και παραμένει και υφίσταται εντολές και πιέσεις και σιωπά.
Και η σιωπή αυτή συσσωρεύει βία και ο «εκλεκτός» εφορμά με όπλο την «έρευνα» και την «επιστημονική αλήθεια» και προσφέρει «επιστημοσύνη» στη νέο-πειρατεία γης και ουρανού των σύγχρονων πολυεθνικών εταιρειών, νεόδουλος στο σύγχρονο σκλαβοπάζαρο των εγκεφάλων.
Eνδεικτικό των «αγαθών» της επιστημονικής έρευνας είναι το πλήθος των δημοσιευμάτων για τις συνέπειες στους ανθρώπους και τον πλανήτη των εφαρμογών των τελευταίων τεχνολογιών.
Τα Οδυνηρά Ευτράπελα
Δεν είναι λίγες οι φορές που «επώνυμες» πολυεθνικές εταιρείες που ευθύνονται για τη ρύπανση του περιβάλλοντος και την καταστροφή του πλανήτη και βαρύνονται με εκατόμβες νεκρών και την πολιτιστική υποβάθμιση ολόκληρων πληθυσμών επεκτείνουν τις δραστηριότητές τους ιδρύοντας θυγατρικές εταιρείες οικολογικού ενδιαφέροντος, χρηματοδοτώντας αντίστοιχα συνέδρια και οργανισμούς, ή διαφημίζονται ως βασικοί «σπόνσορες» πολιτιστικών εκδηλώσεων, όπως δεν είναι λίγες οι φορές που «επώνυμοι» αρθρογραφούν, για παράδειγμα, και συγγράφουν περί της ασφάλειας των εργαζόμενων για την οποία οι ίδιοι παντελώς αδιαφορήσει και καταπατήσει στην «κούρσα» της με κάθε κόστος παραγωγής «πέϊπερς».
Η Αντιστροφή των Εννοιών και... οι Σκηνοθεσίες
Λέξεις, όπως «έρευνα», «ερευνητικό πρόγραμμα» και τα συναφή, οικειοποιημένοι όροι από την εποχή πριν τις υπεραγορές, όταν οι άνθρωποι ερευνούσαν για να μάθουν και όχι για να διακριθούν είτε να τα «κονομήσουν», μας επισκιάζουν συνεχώς, όπως ακριβώς οι αντίστοιχοι οικειοποιημένοι όροι «θεός», «ελευθερία», «δικαιοσύνη», «απελευθέρωση», «ανεξαρτησία», και τα παρόμοια των κρατούντων υπερατλαντικών χωρών επισκιάζουν και θέτουν στην υπηρεσία ανθρωποκτόνων επιχειρήσεων ανυποψίαστους ένστολους και μή.
Χαρακτηριστικά είναι δημοσιεύματα εφημερίδων με τίτλο: «Η παγκοσμιοποίηση της ασημαντολογίας» και «Τηλεοπτικά συνεργεία με συνεργεία τελευταίας τεχνολογίας “στήνουν” σκηνές παράδοσης ιρακινών αιχμαλώτων».
Καθημερινά πλήθος εντελώς αυτονόητων θεμάτων προβάλλονται από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης ως τα θέσφατα ειδικών ερευνών και πολυσήμαντων ερευνητικών προγραμμάτων, (όπως, αίφνης, η ανακάλυψη ότι το μητρικό γάλα κάνει καλό) καλλιεργώντας την παραίτηση και την απαξίωση της κρίσης των καταναλωτών της ενημέρωσης.
Χαρακτηριστικό του κλίματος αυτού αποτελεί η παροιμιώδης φράση του αμερικανού τηλεπαρουσιαστή David Levinson το 1947: « H USA today δημοσιεύει μια καινούργια έρευνα. Σύμφωνα μ΄αυτήν, τρεις στους τέσσερις ανθρώπους αποτελούν το 75% του πληθυσμού».
Οι Άνθρωποι ως Καταναλωτές και η Εκχώρηση της Δύναμής τους
Σήμερα, τεχνοεπιστήμονες και μη, ως καταναλωτές στο «σούπερμάρκετ» των τεχνοεπιστημονικών «αγαθών», βομβαρδιζόμαστε από πλήθος πληροφοριών–διαφημίσεων και εν μέσω υπερπληθώρας παραλλαγών και απομιμήσεων και φανταχτερών περιτυλιγμάτων, επώνυμων παραγωγών και ηχηρών σημάτων, υποκείμεθα σε προοδευτική απώλεια της γευσιγνωστικής αίσθησής μας.
Εκχωρώντας την σε επώνυμους παραγωγούς και τα προϊόντα τους, με τον ίδιο τρόπο που ο καταναλωτής των ειδών διατροφής, εθιζόμενος στα σελοφάν των «σούπερμάρκετ» και τοξινούμενος από τα περιεχόμενά τους δεν διακρίνει ή περιφρονεί το παραδοσιακό και θρεπτικό και απεμπολεί, ελλείψει σελοφάν, τη δυνατότητα σπιτικής παραγωγής του.
Συνέπεια της εμπορευματοποίησης της έρευνας που σχολιάστηκε παραπάνω είναι η συνεχής παραγωγή «καινούργιων» «αγαθών».
Κατά κανόνα τα «αγαθά» αυτά συνοδεύονται από πιστοποιητικά πανεπιστημιακών ή άλλων ερευνητικών κέντρων τα οποία κατόπιν πειραμάτων πιστοποιούν τις «δεξιότητες» των «αγαθών» αυτών.
Τα πιστοποιητικά αυτά λειτουργούν καταλυτικά για την προώθηση των «αγαθών» αυτών, καθώς οι έννοιες ερευνητικό κέντρο, πανεπιστημιακό εργαστήριο θεωρούνται εγγύηση ορθότητας και γνησιότητας για απληροφόρητους καταναλωτές.
Γι αυτό, μεγάλες εταιρίες επενδύουν σημαντικά ποσά στα κέντρα και τα εργαστήρια αυτά για τις δραστηριότητές τους, γενικά, καθώς η υπαρξής τους αποτελεί βασικό παράγοντα της κερδοφορίας τους μέσω της πειθούς την οποία ασκούν στους καταναλωτές
Οι Μεγάλες Αντιστροφές
Με τον ίδιο τρόπο που οι μεγάλες εταιρίες χορηγοί ενδυόμενες τα ολυμπιακά ιδεώδη τα αλώνουν και τα θέτουν στην υπηρεσία της κερδοφορίας τους μεταστρέφοντάς τα σε καταναλωτισμό, έτσι οι μεγάλες εταιρίες ενδυόμενες τα πανεπιστημιακά ιδεώδη μέσω έξυπνων λογότυπων, βράβευσης φοιτητών, κ.λ.π. τα αλώνουν και τα θέτουν στην υπηρεσία τους.
Και, όπως τελικά όλοι μας χρηματοδοτώντας τα ολυμπιακά ιδεώδη (μέσω φόρων, κ.λ.π) καταλήγουμε να χρηματοδοτούμε την κερδοφορία συγκεκριμένων μεγάλων εταιριών (φαρμακευτικών, αθλητικών ειδών, ΜΜΕ, κ.λ.π), το ίδιο συμβαίνει και με τη χρηματοδότηση της έρευνας και της παιδείας.
Η Αντιστροφή Αναγκών και «Αγαθών»
Ως συνέπεια της ανεξέλεκτης και με κάθε μέσο κερδοφορίας των μεγάλων εταιρειών υπάρχει ανεξέλεκτη συνεχής παραγωγή νέων «αγαθών».
Για την κατανάλωση της πληθώρας των «νέων» αγαθών έχουν ερευνηθεί και εφαρμόζονται μέθοδοι δημιουργίας «νέων» αναγκών.
Και ενώ παλιότερα τα αγαθά υπηρετούσαν τις ανάγκες του ανθρώπου, σήμερα οι ανάγκες του ανθρώπου υπηρετούν την κυκλοφορία των αγαθών για την κερδοφορία των εταιριών.
Η Ανάγκη Επανασύνδεσης Ερώτησης και Απάντησης
Ο σχεδιασμός των πειραμάτων, των υπολογιστικών προγραμμάτων ή των στατιστικών δεν είναι παρά η διατύπωση μιας ερώτησης και τα αποτελέσματά τους η απάντηση στην ερώτηση αυτή.
Αν διαφοροποιηθεί ο σχεδιασμός τους, διαφοροποιούνται τα αποτελέσματά τους, όπως διαφοροποιείται η απάντηση, όταν διαφοροποιείται η ερώτηση.
Γι αυτό, όλα τα αποτελέσματα και τα συμπεράσματα έχουν μια περιοχή ισχύος.
Στη σημερινή εποχή, όμως, οι απαντήσεις, τα συμπεράσματα, ως δημιουργήματα κι αυτές του ανθρώπου, τείνουν να αυτονομηθούν ως αποτέλεσμα της συλλογικής άκριτης και άτοπης γενίκευσής τους, και η ερώτηση –απάντηση ως οι δύο πόλοι, οι δύο όψεις του ίδιου πράγματος, σε ρόλο πομπού – δέκτη, συχνά αποχωρίζονται με την απάντηση να ποδηγετεί την ερώτηση, καθώς οδεύουμε στον κόσμο των τεχνολογικών βεβαιοτήτων και της καθαίρεσης των ερωτηματικών.
Ετσι για παράδειγμα, ο γιατρός ενημερώνεται καθημερινά για «καινούργια φάρμακα, εμβόλια, κλπ» και τα εντυπωσιακά σχετιζόμενα αποτελέσματα των ερευνητικών προγραμμάτων, στατιστικών και άλλων μεθοδεύσεων, χωρίς, όμως, τις περισσότερες φορές, την παραμικρή αναφορά για την ερώτηση που ετέθη, για το σχεδιασμό του προγράμματος ή της στατιστικής, τα δοκίμια ή τα δείγματα, τον τρόπο παρασκευής ή τη δειγματοληψία, κ।λ.π.
Και όπως η οποιαδήποτε απάντηση όχι μόνον δεν ανταποκρίνεται στη συγκεκριμένη ερώτηση αυτού που ρωτάει, αλλά μπορεί και να την αντιστρατεύεται, έτσι και τα ερευνητικά συμπεράσματα μπορεί να μην ανταποκρίνονται στις συγκεκριμένες συνθήκες στην πράξη, και τα παντοιοτρόπως πολυδιαφημιζόμενα φάρμακα, υλικά, τεχνικές ή άλλα «αγαθά» να μην ανταποκρίνονται ή και να αντιστρατεύονται τις ανάγκες για τις οποίες θα προμηθευτούν.
Και όπως, για παράδειγμα, ο άστεγος, ή ο άνεργος πληροφορείται πειστικά, με τη «βούλα» της επιστημοσύνης, (των στατιστικών και των «γκάλοπ» εταιριών με εντυπωσιακούς λογότυπους) ότι οι έλληνες (γενικά) είναι καλοφαγάδες, έτσι και ο γιατρός πληροφορείται για τα καλά του τάδε φαρμάκου χωρίς να πληροφορείται ότι οι πειραματικές συνθήκες που υιοθετήθηκαν στο ερευνητικό πρόγραμμα του γνωστού πανεπιστημίου ή γνωστού ερευνητικού κέντρου τη «βούλα» των οποίων επικαλείται η εταιρία που χρηματοδότησε τα πειράματα, απέχουν σημαντικά από τις συνθήκες των ασθενών του.
Η Ανάγκη Επαγρύπνισης και Αμφισβήτησης
Είναι ανάγκη να ανακαλέσουμε τη δύναμη που εκχωρήσαμε, να ανορθώσουμε τα κατεδαφισμένα ερωτηματικά και να αποκαταστήσουμε τη φυσική μας αίσθηση επάρκειας ενεργοποιώντας την εν πολλοίς περιφρονημένη, ως στερούμενης σελοφάν, κοινή (φυσική) λογική μας.
”Δεν πιστεύω στη μεταφορά της εξουσίας στους επστήμονες. Δεν είναι διόλου καλύτεροι από τους πολιτικούς όταν αφήνονται ανεξέλεκτοι να πάρουν αποφάσεις για το κοινωνικό σύνολο και είναι ακόμη πιο αλαζόνες.» λέει ο νομπελίστας Pierre de Gennes σε συνέντευξή του στην εφημερίδα «Βήμα» (9-5-2004) με τίτλο «είμαστε όλοι δημιουργοί».
Και συνεχίζει:
«Ώσπου να υπάρξει κάτι διαφορετικό, θα πρέπει να συνεχίσουμε τον «πόλεμο επικράτησης της κοινής λογικής με τη σωστή ενημέρωση, την εγρήγορση του κοινού και την άσκηση πίεσης στους διάφορους αποδέκτες»
Χαρακτηριστικό για την έκταση της απεμπόλησης της προσωπικής δύναμής μας και την ανάγκη προστασίας μέσω επαγρύπνισης και αμφισβήτησης αποτελεί και το παρακάτω απόσπασμα από άρθρο του Ρούσσου Βρανά στην εφημερίδα «Νέα" ( 27.2.2004):
«Η αξιολόγηση κάποιου που παρουσιάζεται μπροστά μας σαν αυθεντία είναι δύσκολη, αλλά και υπεύθυνη δουλειά, γιατί τέτοιες αυθεντίες βρίσκουμε μπροστά μας καθημερινά..
Μια νοικοκυρά μπορεί να πιστέψει έναν σταρ στην τηλεόραση και να αγοράσει ένα άχρηστο προϊόν.
Ενας φοιτητής μπορεί να πιστέψει τη λανθασμένη θεωρία ενός επιστήμονα που παρουσιάζεται σαν αυθεντία.
Ενας ψηφοφόρος μπορεί να εμπιστευτεί έναν πολιτικό που δεν έχει ιδέα τι νόμους ψηφίζει στη Βουλή (...).
Και ποιες είναι οι άμυνες του απλού ανθρώπου μπροστά σε αυτά τα "μεγαθήρια";
Η επαγρύπνηση, μονάχα αυτό συστήνει σαν "φάρμακο" το περιοδικό "Σκεπτικός ερευνητής".
Επαγρύπνηση και συνεχής αμφισβήτηση όσων παρουσιάζονται ως αυθεντίες -και κυρίως όσων μας ζητούν φορτικά να τους αναγνωρίσουμε ως αυθεντίες.
Στην καθημερινή μας ζωή, ψευδο-αυθεντίες παρουσιάζονται κάθε τόσο μπροστά μας. Αλλοι από αυτούς προσπαθούν να μας πουλήσουν μια άποψη και άλλοι ένα προϊόν.
Το καλύτερο από όλα θα ήταν να τους αντιμετωπίζουμε όλους το ίδιο, ακόμη και εκείνους που κουβαλούν στο βαλιτσάκι τους τις πιο υψηλές ιδέες, όπως ακριβώς αντιμετωπίζουμε έναν πλασιέ που μας χτυπάει την πόρτα. Μπορεί ένας πλασιέ να πουλήσει τσατσάρα σε φαλακρό»
Η Οπισθοδρόμηση της Προόδου
Με τον τρόπο που οι αριθμητικές σχέσεις 5x2+3x+7=0, 6x2+2x=0. 9x+3=0, κ.ά, μπορούν να θεωρηθούν ως διαφορετικά αντικείμενα επίλυσης, αν δεν αναγνωριστούν ως αριθμητικές εφαρμογές της εξίσωσης αx2+βx+γ=0, με τον ίδιο τρόπο προέκυψαν αναρίθμητα γνωστικά αντικείμενα και εξειδικεύσεις και εξειδικεύσεις των εξειδικεύσεων και η πορεία πρόσω ολοταχώς με τη συνεχή απομάκρυνση και απώλεια μνήμης της αρχικής εκκίνησης που επιφέρει αποδεικνύεται οπισθοδρόμηση.
Με την αυξανόμενη αίσθηση ανεπάρκειας που τη συνοδεύει, το αρχικό εγχείρημα αυτοσυνειδησίας του ανθρώπου μέσω των δημιουργημάτων του κατέληξε στο σύγχρονο πύργο της βαβέλ με τις πολλές γλώσσες και τις πολλές αντιστροφές (όπως αυτές της «διαρκούς ελευθερίας», της «απεριόριστης δικαιοσύνης» και της «απελευθέρωσης» κάποιων ηγεσιών) και τις πολλές αναπληρώσεις εσωτερικών κενών (όπως αυτές των παρασήμων και των περγαμηνών).
Ως αποτέλεσμα της απώλειας της μνήμης μας της πρώτης εκκίνησης η τεχνοεπιστήμη, όπως και οι άλλες δημιουργίες μας έγινε αυτοσκοπός.
Σήμερα η κατάσταση τείνει να αντιστραφεί και τα δημιουργήματά μας, οι κανονισμοί, οι νόμοι και οι άλλοι μηχανισμοί που φτειάξαμε για να διευκολύνουμε και να αναβαθμίσουμε τη ζωή μας, με την άκριτη και άτοπη συλλογική υπερχρήση τους τείνουν να αυτονομηθούν και να μας εξουσιάσουν και να υποστρέψουν την εξέλιξή μας, υποκαθιστώντας την κρίση μας και συρρικνώνοντας το πεδίον των εμπειριών μας, ποδηγετώντας με τον τρόπο αυτό τον μοχλό της εξέλιξής μας.
Εγκλωβιστήκαμε στα δημιουργήματά μας και η δημιουργία μας μετεστράφη σε αντιδημιουργία.
Και στην άπνοια των θεωριών και των κάθε λογής βεβαιοτήτων εμαράθηκε το άλας της αγνωσίας και χάθηκε η έκπληξη, η απορία και ο θαυμασμός που τη συνόδευαν, η ικανότητα να ζούμε με αμφιβολίες και αβεβαιότητες. Σκηνές από τις Σπουδές
Ταυτίζοντας την ουσία των πραγμάτων με την εκδήλωσή τους, το περιεχόμενο με το περιτύλιγμά του, απωλέσαμε τη συναίσθηση του βάθους των πραγμάτων, την απειρία των δυνατοτήτων τους, τη συναίσθηση της ψυχής τους, την ειδοποιό διαφορά ανθρώπου και μηχανής διακινδυνεύοντας την υβριδοποίησή μας με τις μηχανές.
Τα Παλάτια και ο Γυμνός Βασιλιάς
Εκλαμβάνοντας την πρόσω ολοταχώς πορεία της συνεχούς απομάκρυνσης από την αρχή και της υβριδοποίησης ανθρώπου και μηχανής ως πρόοδο και εξέλιξη, η τεχνοεπιστήμη ενδύθηκε το ένδυμα του βασιλέως όμηρος πλήθους παλατιανών, οι οποίοι επικαλούμενοι τον βασιλέα και τις προσταγές του, δημιούργησαν στρατιές υπηκόων, υποταγμένων στις πλεκτάνες των παλατιανών ως τη θέληση του βασιλέα, προσφερόμενων ή καταναγκαζόμενων σε θυσία για τη στήριξη του βασιλείου.
Και οι παλατιανοί, κυνηγοί κονδυλίων και επιτροπών, περιφερόμενοι από συνέδριο σε συνέδριο και αλληλοεκτιθέμενοι εις τα προεδρεία και «τας τελετάς» «επί χειροκροτήμασι» και για την επιμήκυνση των βιογραφικών (εις αναπλήρωση εσωτερικών κενών απότοκων τραυματικών συμβιβασμών στην πορεία για την πρωτοκαθεδρία) αφού σε κάθε λοιμό, σεισμό και καταποντισμό εμφανίζονται στη «γυάλα» με τα εντυπωσιακά «φουλάρα» και τις «τηβέννους» ως εορτάζοντες εις εορτήν, ανταγωνιζόμενοι περί του ποιός απαγγέλλει το λόγο του βασιλέως και ποίος φαντάζει πιο φανταχτερός, χτίζονται τελικά μέσα σε μάρμαρο, μπρούτζο και καναβάτσο.
Και οι υπήκοοι μη διακρίνοντας το βάσανον της ηθελημένης αιχμαλωσίας των παλατιανών ανταγωνιζόμαστε να εισέλθουμε στα παλάτια και να τους διαδεχθούμε.
Έως ότου αποκαλυφθεί ότι ο βασιλιάς είναι γυμνός και οι παλατιανοί έχουν εσαεί φυλακιστεί.
Έως ότου, με την εμπειρία της αδιέξοδης πορείας προσεγίζοντας δια της εις άτοπον απαγωγής και επανεκτιμώντας μέσω απώλειας περιφρονημένες καταβολές, με αβεβαιότητες και αμφιβολίες, ανοιχτοί σε συνεχή αλλαγή, σε εκκίνηση ξανά και ξανά, σε εκκίνηση διαρκή, έως ότου κερδιθεί η αυτοσυνειδησία, το εγχείρημα ολοκληρωθεί και απελευθερωθούν οι παλατιανοί.
Οι Τρεις Δρόμοι για τους Εργαζόμενους στον Τεχνοεπιστημονικό Τομέα
Η τεχνολογική ανάπτυξη, υποκατάστατο της εσωτερικής ανάπτυξης του ανθρώπου και αποτέλεσμα ανταγωνισμού ατόμων, ομάδων και κρατών, οδήγησε νομοτελειακά, αντί στην απελευθέρωση του χρόνου και την αναβάθμιση της εργασίας, σε προοδευτική υποβάθμιση και επιμήκυνση του εργασιακού χρόνου και στέρηση κεκτημένων ελευθεριών καθιστώντας την πλειοψηφία των εργαζόμενων στον τεχνοεπιστημονικό τομέα τροφοδότες των ηλεκτρονικών υπολογιστών, επιβεβαιώνοντας τις προβλέψεις περί αντιστροφής του ρόλου ανθρώπων και μηχανών.
Ο εργαζόμενος στον τεχνοεπιστημονικό τομέα βρίσκεται σήμερα σε εργασιακά διλήμματα. Διαφαίνονται τρεις δρόμοι μπροστά του:
- Να ακολουθήσει το δρόμο του τροφοδότη και διεκπεραιωτή, να «κουμπώσει» στο ποντίκι των υπολογιστών, επαληθεύοντας τη ρήση περί «μόχθου και ιδρώτα» και διακινδυνεύοντας την υβριδοποίησή του με τις μηχανές και τους μηχανισμούς.
- Να αρνηθεί τον ρόλο του τεχνοεπιστήμονα σε αναζήτηση (στις ημέρες μας τις περισσότερες φορές μάταια) νέου προσφορότερου εργασιακού ρόλου και διακινδυνεύοντας να υποστεί τις ψυχολογικές επιπτώσεις που συνεπάγονται, εν γένει, οι αρνήσεις στη ζωή.
- Να συμμετέχει ως ενεργός παρατηρητής, αξιοποιώντας τις εργασιακές συνθήκες ως μέσον εμπειρίας του ευρύτερου πεδίου ζωής, απέχοντας και διαφοροποιούμενος κατά κρίση.
